Aduard, Hervormde kerk



Adres: Burgemeester Seinenstraat 42, Aduard (gemeente Zuidhorn)

Website: www.aduard.com

Het wierdedorp Aduard ontstond in 1192 toen een aan Bernardus gewijd cisterciënzerabdij werd gesticht. In de late Middeleeuwen groeide deze abdij uit tot een groot ommuurd en omgracht kloostercomplex. De kerk evenaarde in omvang de Groningse Martinikerk.

De Sint Bernardusabdij werd het belangrijkste klooster in Groningen en bezat op het hoogtepunt meer dan 5.000 ha grond. In de tweede helft van de vijftiende eeuw werd het klooster een belangrijke plaats van samenkomst voor beroemde geleerden, zoals Wessel Gansfort en Rudolf Agricola. Later zouden deze denkers bekend worden onder de naam Aduarder Academie.

Nadat in 1580 het kloostercomplex door oorlogsgeweld werd verwoest is alleen de ziekenzaal opnieuw opgebouwd. Sinds 1594 heeft dit gebouw de functie van Hervormde kerk gekregen.
De kerk werd in het begin van de veertiende eeuw gebouwd in romano-gotische stijl. Beide zijden van de kerk zijn versierd met een rij rondboogfriezen.

Aan de oostgevel bevindt zich onder de grote vensters een rij kleine ramen, die oorspronkelijk werden gebruikt voor de ontluchting toen het gebouw nog als verpleegruimte dienst deed.
De noordgevel van de kerk (zie foto) is voorzien van een uitgebouwde traptoren, die werd gebouwd tijdens de restauratie van 1917-'28. De westgevel van de kerk heeft een markante bakstenen luiconstructie.

Omstreeks 1850 werd het gebouw ingrijpend veranderd in neogotische stijl, maar tijdens de restauratie aan het begin van de twintigste eeuw werd de kerk weer in romano-gotische toestand hersteld. In deze tijd werden ook de beschilderde houten gewelven op het plafond aangebracht.

Binnenin de kerk zijn een aantal herlegde dertiende eeuwse vloertegels te zien. Tot de kerkinventaris behoren een vroeg-achttiende eeuwse preekstoel en een herenbank uit dezelfde periode.
In de vloer liggen enkele achttiende eeuwse grafstenen.


Reconstuctie van de kloosterkerk van Aduard

Architectenbureau Signatuur Architecten heeft een reconstructie gemaakt van het Aduarder kloostercomplex. Naast de uitgebreide verslaglegging van de activiteiten is een filmpje te zien van het klooster dat al 400 jaar niet meer bestaat.

Museum Sint Bernardushof

In het oudste huis van Aduard (ca. 1600), tegenover de kerk, is het museum Sint Bernardushof gevestigd. Het museum laat de geschiedenis zien van de Cisterciënzer Sint Bernardusabdij.

Sint Bernardushof
Hofstraat 45
9831 RB Aduard
Tel.: 050 403 21 09

Openingstijden: 1 april - 1 november. Dinsdag t/m zaterdag van 10.00-17.00 uur. Zondag van 13.00-17.00 uur.
1e Paasdag, 1e Pinksterdag en 24 december t/m 1 januari gesloten.
Groepsbezoeken en rondleidingen gedurende het hele jaar op afspraak.

De openingstijden zijn gebaseerd op de gegevens van 2002. Het is verstandig om voordat u het museum gaat bezoeken, deze gegevens nog even op actualiteit te controleren.

Meer informatie over de Sint Bernardushof

Bron:
Monumenten in Nederland, Groningen (1998). Waanders Uitgevers, Zwolle;
Rijksdienst voor de Monumentenzorg, Zeist.

Naar historische kerken in Groningen
Adorp t/m Lettelbert - Loppersum t/m Siddeburen - Slochteren t/m Zuurdijk

(c) 2004-2006 Stichting Vom Himmel hoch