Adres: Kerkpad 7, Leermens (gemeente Loppersum)


Het Groningse dorp Leermens ontstond op een kwelderwal langs de rivier de Fivel en werd voor het eerst genoemd in 1041. Hoewel de wierde in het begin van de twintigste eeuw gedeeltelijk is afgegraven is het een beschermd gezicht.

De Hervormde kerk was oorspronkelijk gewijd aan Sint Donatus en is een kruiskerk met een recht gesloten koor. Het oudste deel van de kerk is het tufstenen schip dat rond het jaar 1000 werd gebouwd.

Tussen 1170 en 1200 werd het tufstenen dwarsschip met topgevels gebouwd. De oorspronkelijke elfde eeuwse westtoren werd rond 1190 vervangen voor een bakstenen westfront met twee smalle torens.

Het tufstenen koor werd rond het jaar 1240 vervangen door een vierkant koor met een meloenvormig koepelgewelf. Dit bijzondere bouwwerk is een vroege vertegenwoordiger van de romano-gotische stijl en bevat verschillende spaarnissen en siermetselwerk.

Rond 1250-'60 werd een crypte of grafkelder in het koor gebouwd.

Het schip en het transept zijn in de veertiende of vijftiende eeuw verhoogd en werden in de zestiende eeuw met het koor onder één kap gebracht.

In 1822 werd het twaalfde eeuwse westfront afgebroken en vervangen voor een nieuwe gevel met dakruiter. Tijdens een brand in 1957 werd deze laatste verwoest, net als het westelijke deel van de oude kapconstructie. Tijdens de herstelwerkzaamheden heeft men in de noordmuur romaanse vensters gereconstrueerd en drie lage vensters tevoorschijn gebracht.

Het interieur van de kerk wordt overspannen met een balkenplafond.
Op het koorgewelf zitten verschillende schilderingen vanaf het einde van de dertiende eeuw.

Tot de inventaris behoort een zeventiende eeuwse preekstoel.
In de kerk liggen verschillende grafzerken uit de zestiende en zeventiende eeuw.

Bron:
Monumenten in Nederland, Groningen (1998). Waanders Uitgevers, Zwolle;
Rijksdienst voor de Monumentenzorg, Zeist.

Website
www.groningerkerken.nl

Leermens
huizen.daxis.nl/~epost/Leermens

(c) 2004 Stichting Vom Himmel hoch