Midwolde, Hervormde kerk

Adres: Hoofdstraat 134, Midwolde (gemeente Leek), Groningen

Midwolde is een wegdorp dat in de Middeleeuwen onstond op een zandrug ten westen van de stad Groningen.

De Hervormde kerk is een eenbeukige kerk met een smal, recht gesloten koor en een slanke, ongelede toren met zadeldak. Het schip en het laagste deel van de toren dateren van de tweede helft van de twaalfde eeuw. Aan de noordzijde zijn drie rondboogvensters aangebracht.

In de dertiende eeuw werd het koor aan de kerk gebouwd. De rechte koorsluiting kwam in de veertiende of vijftiende eeuw tot stand en in dezelfde tijd werd ook de toren verhoogd.

In 1910 werd de kerk ingrijpend gerestaureerd waarbij het koor uitwendig werd beklampt en het inwendige stenen tongewelf werd vervangen door een houten gewelf. In 1984-'86 is de kerk opnieuw gerestaureerd en werd een nieuw fundament onder de toren aangebracht.

Het interieur en inventaris van de kerk zijn zeer rijk te noemen en zijn grotendeels vervaardigd in opdracht van de bewoners van het nabijgelegen landgoed De Nienoord. Het belangrijkste hiervan is de marmeren graftombe die werd ontworpen door Rombout Verhulst in opdracht van Anna van Ewsum (overleden in 1714), die samen met haar eerste man Carel Hieronymus van In- en Kniphuisen (overleden in 1664) en haar tweede man Georg Willem van In- en Kniphuisen (overleden in 1709) in de tombe is gelegd.

Tot de inventaris behoren verder een eikenhouten portaal en een herenbank uit circa 1660 en een fraai gesneden preekstoel uit 1711. Deze werd gemaakt door stadsbouwmeester Allert Meijer die ook de kansels van Uithuizen en Uithuizermeeden ontwierp. Jan de Rijk verzorgde hierbij het houtsnijwerk. Allert Meijer is verder bekend als de bouwer van de bekroning op de toren van de Groningse Der Aa-kerk en de vergelijkbare toren van Uithuizermeeden.

Bron:
Monumenten in Nederland, Groningen (1998). Waanders Uitgevers, Zwolle;
Rijksdienst voor de Monumentenzorg, Zeist.

Langs de oude groninger kerken (plm. 1973), R. Steensma. Bosch & Keuning N.V., Baarn.

Het orgel met beschilderde luiken werd gebouwd in 1657-'60 door A. de Mare met gebruikmaking van delen uit een huisorgel van de Nienoord dat werd gebouwd door L. Eekman in 1630.

In de kerk hangen verder nog enkele rouwborden uit de zeventiende eeuw. Aan de zuidzijde van de kerk bevinden gebrandschilderde ramen van F. Nicolas & Zn. (1912).

Bron:
Monumenten in Nederland, Groningen (1998). Waanders Uitgevers, Zwolle;
Rijksdienst voor de Monumentenzorg, Zeist.

Website
www.groningerkerken.nl

Naar historische kerken in Groningen
Adorp t/m Lettelbert - Loppersum t/m Siddeburen - Slochteren t/m Zuurdijk

(c) 2004 Stichting Vom Himmel hoch