Nieuws
‘Taskforce’ wil kerkgebouwen redden van sloophamer
De Twentsche Courant Tubantia
24 maart 2006
WOUDRICHEM – Kerkgebouwen redden van de sloophamer. Dat is het doel van de ‘Taskforce toekomst kerken’, die gisteravond in Woudrichem is opgericht. Volgens drs. A.R. Wolters, een van de initiatiefnemers, is er sprake van een ‘kaalslag onder kerkgebouwen die zijn weerga in de geschiedenis niet kent’. In Nederland zijn volgens hem ongeveer zevenduizend kerkgebouwen. Vierduizend daarvan zijn monument en hebben een beschermde status. ‘Exacte cijfers over sloop zijn niet bekend. Dat is ook een van de eerste zaken die we als werkgroep oppakken. Maar op basis van uitspraken van deskundigen schat ik dat zestig, zeventig kerken per jaar een andere bestemming krijgen of worden gesloopt.’
Wolters reist, als algemeen directeur van het onderzoeksinstituut European Centre for Nature Conservation, nogal eens door Europa en merkt daar een heel andere houding. ‘In Duitsland worden kerkgebouwen in stand gehouden door een aparte kerkbelasting. In Frankrijk is de kerk eigendom van de lokale overheid. Als ik in Oost-Europese landen vertel dat in Nederland kerken onder de slopershamer gaan, snappen ze daar niets van. Dat doen toch alleen overheersers, zeggen ze dan.’
Volgens Wolters is er een aantal redenen om kerkgebouwen te behouden. ‘Kerken zijn onderdeel van de wortels van onze Europese beschaving. Ze behoren tot ons cultureel erfgoed en reflecteren dus een deel van onze geschiedenis. Daar moeten we met meer respect mee omgaan.’
Daarnaast hebben veel kerken een architectonische waarde, vindt hij. ‘Ook zijn ze fysieke uitingen van het geloof die een diep en zichtbaar respect voor het Hogere, het sacrale uitdrukken.’ Wolters, zelf gereformeerd, erkent dat het geloof niet afhangt van gebouwen.
‘Maar ze zijn wel de visuele exponenten van religie. Ook hebben ze een sociale functie. Dat veel kerken hun functie verliezen, komt ook doordat ze doordeweeks dicht zijn. Ze zijn vaak alleen op zondag open voor een eredienst die wordt bezocht door een beperkte groep mensen. Als taskforce zijn wij voorstanders van een open kerk, die een grotere warmte uitstraalt.’
Veel kerken hebben te kampen met teruglopende ledentallen. Sommige kerkgebouwen, die nauwelijks gebruikt worden, zijn niet meer te betalen. Hoe moet zo’n gebouw van de slopershamer worden gered? Wolters vindt dat de financiële problemen niet alleen op de kerken mogen worden afgewenteld. ‘De scheiding van kerk en staat wordt te ver doorgevoerd. Wij vinden dat de subsidie voor restauratie en instandhouding van kerken fors omhoog moet.’
|
