Kerken in verval (2), Zuiderkerk Hilversum
In de Zuiderkerk brandt nog licht

Reformatorisch Dagblad, 19 januari 2007

De landelijke Taskforce Toekomst Kerkgebouwen, een stichting die zich inzet voor het behoud van kerken, luidt de noodklok. Vorige week riep de stichting de mogelijke coalitiepartners op afspraken te maken over een deltaplan voor de toekomst van de kerkgebouwen in Nederland. Honderden kerken zijn sterk in verval en dreigen gesloopt te worden. „De situatie is zeer urgent.”

HILVERSUM - Hoog, donker en massief verheft zich de Zuiderkerk te Hilversum. De voormalige gereformeerde kerk op de hoek Neuweg en Gijsbrecht van Amstelstraat verpietert, verpaupert, raakt in verval. Maar binnen brandt nog licht.

De Zuiderkerk is in Hilversum al jarenlang een bron van discussie. Nadat de gereformeerde kerk het karakteristieke gebouw in 1996 had verkocht aan de burgerlijke gemeente, is de toekomst ervan in nevelen gehuld. Pogingen om het gebouw uit 1922 op de rijksmonumentenlijst te krijgen, zijn mislukt.

In 2004 werden er plannen gemaakt om op de plaats van de Zuiderkerk iets nieuws te maken, een supermarkt, met daarboven appartementen, en eronder een parkeergarage. De toren kon behouden blijven.

De Buurtgroep Behoud Zuiderkerk zag het graag anders. De kerk -„het hoogtepunt van de buurt”- moest een multifunctioneel gebouw worden voor sociale, culturele en pedagogische activiteiten. De sloopplannen gingen vooralsnog de ijskast in en op 1 mei 2006 nam het Hilversum International Christian Center (HICC) het gebouw in gebruik. Het HICC heeft de kerk voor een jaar gehuurd en zou het graag definitief willen kopen of willen huren. Maar dat ligt politiek allemaal nogal lastig.

Het HICC is een Engelstalige, multiculturele kerk, zegt Eva van Wessem, echtgenote van een van de voorgangers van de gemeente. De kerk maakt onderdeel uit van de Assemblies of God, een verband van pinksterkerken in de Verenigde Staten. Iedere zondagochtend is er een dienst, die bezocht wordt door zo’n 200 personen.

Wat typeert de HICC-diensten? Eva van Wessem: „Wij luisteren naar het Woord van God, en kennen daarbij een eigentijdse vorm van aanbidding. Daarbij is belangrijk dat er muziek wordt gemaakt die de moderne mens aanspreekt en die God prijst en Hem verhoogt.”

In de kelderruimtes bevinden zich de werkruimtes van de HICC-vrijwilligers. Er zijn vertrekken voor baby’s, voor kinderen, en voor jongeren.
In de kerkzaal zijn de kerkbanken verdwenen. Rode stoeltjes zijn gericht op wat ooit het liturgisch centrum was. Op een tafel staat een mandje met Bijbelteksten: ”Now faith is being sure of what we hope for, and certain of what we do not see (Hebreeën 11:1)”. Onder een glas-in-lood-raam hangt de oproep: ”Becoming the person God wants you to be”.

De banken voor ouderlingen en diakenen zijn verdwenen. De kansel staat er verloren bij. Erboven gaapt een leeg orgelbalkon. Op het podium staan geluidsboxen, speakers, microfoons, muziekstandaards, een elektronische piano en een drumstel.
Zes treden voeren de preekstoel op. De kansel ligt vol met verlengkabels en elektronische apparatuur. De lessenaar is weg. Er is geen Bijbel meer.
En toch zegt Eva van Wessem: „Centraal staat hier het geloof in Jezus Christus. Wij geloven dat we als mens een relatie met Hem kunnen hebben. Onze levens kunnen door Hem vernieuwd worden.”

Bij het verkeerslicht aan de Gijsbrecht van Amstelstraat staat een oudere heer. „Die kerk moet wel blijven staan”, vindt hij. „En het mag zeker geen supermarkt worden. Zo’n gebouw doet mij wel wat.” Is hij kerkelijk, misschien? „Nee, maar het zou me toch pijn doen als die kerk voor de vlakte gaat.”

Een mevrouw zeult zware tassen met boodschappen de Kruidvat uit. „Ze moeten er vanaf blijven, van die kerk”, zegt ze vinnig. „Laten ze hem gewoon opknappen. Het wordt er toch al niet mooier op in Hilversum.”

Dit is het tweede deel in een zesdelige serie over kerken die sterk in verval zijn of bedreigd worden door de slopershamer. Volgende week woensdag deel 3.